Będzin – Zamek

Tekst i zdjęcia: 

Bartosz Konopnicki

http://bkonopnicki.blogspot.com/

Będzin to jedno z tych miast o którym mało się słyszy, a które posiada całkiem bogatą historię z racji swojego położenia i znajdującego się tutaj średniowiecznego zamku. 

Gdy przyjeżdżamy do tego miasta, pierwsze co nam się rzuca w oczy to właśnie zamek, który jest najbardziej charakterystycznym punktem. 

Będzin to miasto powiatowe położone w południowej Polsce, w Zagłębiu Dąbrowskim, nad rzeką Czarną Przemszą, na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).

Jest historyczną stolicą regionu Zagłębia Dąbrowskiego. Należy do najstarszych miast (650 lat od nadania magdeburskich praw miejskich) Małopolski i województwa śląskiego. 

Po przyjeździe i krótkim odpoczynku udajemy się do głównej atrakcji Będzina jaką jest zamek. 

Położony na wysokiej skarpie na lewym brzegu Czarnej Przemszy stanowi przykład budownictwa obronnego z połowy XIV w. Był ważnym ogniwem systemu obronnego zachodniej granicy Polski przed najazdami od strony Śląska i Czech. 

Wzmianka o zamku pojawia się już w dokumentach z 1349 roku, kiedy to wymieniono Wiernka - burgrabiego będzińskiego. Wspominają o nim również Jan z Czarnkowa i Jan Długosz w spisie warownych budowli wzniesionych przez Kazimierza Wielkiego. Najważniejszym wydarzeniem w dziejach Zamku była wizyta jednej z najważniejszych osób w ówczesnym świecie -  Karola IV - cesarza niemieckiego i króla czeskiego. 

W murach zamkowych gościli królowie - Henryk Walezy, Jan III Sobieski,  August II Mocny. Przez wieki Zamek był ważnym punktem obronnym polskich ziem. Zdarzały się również okresy popadania w ruinę i niełaskę. W 1616 r. spaliła się część miasta wraz z zamkiem, który odbudowano, dostosowując go wtedy do celów bardziej rezydencjalnych niż obronnych. Czterdzieści lat później w czasie najazdu szwedzkiego znowu został zniszczony i przez cały XVIII w. budowla pozostawała w ruinie. Zamek odbudowano w 1834 roku. 

Do surowej, gotyckiej bryły wprowadzono elementy pseudogotyckiej architektury - krenelaże na murach i wieżach, ceglane obramowania okien, ślepe machikuły. Opuszczony przez użytkowników znów popadł w ruinę. Pierwsze próby odbudowy podjęto już po I wojnie światowej. Ostatecznie zamek odbudowano i od 1956 roku przekazano na siedzibę Muzeum Zagłębia w Będzinie.

Zamek zwraca uwagę przede wszystkim swoim surowym i zimnym charakterem. 

Mamy okazję obejrzeć budowle zarówno od środka, jak i od zewnątrz – obchodząc wokół wyznaczonymi do tego ścieżkami (aktualnie remontowane). Na zwiedzenie zamku i okolicy należy poświęcić około 1,5 godziny.